Statuut brandweervrijwilliger

Brandweer
Regelgeving
In 2009 heeft een groep van vrijwillige brandweermensen gerechtelijke stappen ondernomen tegen de gemeente Nijvel met betrekking tot hun statuut als vrijwillig brandweerman in Nijvel. De gemeente Nijvel heeft geen gelijk gekregen bij de arbeidsrechtbank en is hierop in beroep gegaan bij het Arbeidshof van Brussel.

Het Arbeidshof heeft aan het Europees Hof een interpretatie gevraagd van de richtlijn over de arbeidstijd waarop deze groep brandweermensen zich beroept.

Het antwoord van het Europees Hof op deze prejudiciële vraag, dat op 21 februari 2018 onder de vorm van een arrest gepubliceerd is, is het volgende: in het geval van deze Nijvelse brandweervrijwilligers was hun wachttijd thuis gelijk aan arbeidstijd. Dit, omdat in “het systeem Nijvel” de mensen geen bewegingsvrijheid hadden en binnen een zeer korte en strikte termijn in de kazerne moesten zijn als ze opgeroepen werden terwijl ze van wacht waren. Een sanctie was voorzien als ze niet in de kazerne waren binnen de 8 minuten.

Brandweerhervorming

De Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken heeft in 2014 in het kader van de brandweerhervorming al geanticipeerd op deze situatie. In het statuut van de brandweervrijwilliger, dat sinds 2014 gelijkgetrokken is over heel België, is er meer flexibiliteit en vrijheid ingebouwd voor de vrijwilliger. In het Koninklijk besluit van 19 april 2014 tot bepaling van het administratief statuut van het operationeel personeel van de hulpverleningszones en de omzendbrief van 22 april 2014 betreffende de organisatie van de beschikbaarheden van de vrijwilligers van de openbare brandweerdiensten is opgenomen dat het uurrooster van de vrijwilliger in overleg met de zone opgesteld moet worden. Dit betekent:

  • Dat de zone kan vragen van haar vrijwilligers om een zekere minimum tijd beschikbaar te zijn om opgeroepen te worden.
  • Dat de brandweervrijwilliger zich beschikbaar kan stellen om opgeroepen te worden wanneer het voor hen past.

Op deze manier kunnen brandweervrijwilligers hun beschikbaarheden en hun vrije tijd soepeler indelen, maar kan de zone toch ook nog haar dienst organiseren. Uiteraard moet een brandweervrijwilliger in dit systeem niet thuis blijven als hij/zij van wacht is.

Met betrekking tot “de zaak Matzak” moet het Arbeidshof van Brussel nog een uitspraak doen nu zij het antwoord van het Europese Hof gekregen hebben. Als deze uitspraak niet in het voordeel is van de gemeente Nijvel, kan zij nog een beroep indienen bij het Hof van Cassatie.

Meer info: